زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

عبودیت محمد (قرآن)





یکی از فضایل پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله، عبودیت ایشان بود. در این مقاله آیات مرتبط با عبودیت حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله معرفی می‌شوند.


۱ - زمینه‌ساز انذار مردم



عبودیّت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله زمينه شايستگى وى براى انذار مردم:
تَبارَكَ الَّذِي نَزَّلَ الْفُرْقانَ عَلى‌ عَبْدِهِ لِيَكُونَ لِلْعالَمِينَ نَذِيراً.

۲ - ارزشمند بودن عبودیت پیامبر



عبوديّت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله نزد خداوند، صفتى بس مهم و ارزشمند براى او:
سُبْحانَ الَّذِي أَسْرى‌ بِعَبْدِهِ لَيْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذِي بارَكْنا حَوْلَهُ‌ ....

۳ - نقش عبودیت پیامبر در مقام رسالت



نقش عبوديّت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله در نايل شدن آن حضرت به مقام رسالت و نزول قرآن بر ايشان:
۱. وَ إِنْ كُنْتُمْ فِي رَيْبٍ مِمَّا نَزَّلْنا عَلى‌ عَبْدِنا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ‌ ....
۲. وَ اعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَيْ‌ءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ‌ ... إِنْ كُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ وَ ما أَنْزَلْنا عَلى‌ عَبْدِنا يَوْمَ الْفُرْقانِ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ‌ ....
۳. ... أَنْزَلَ عَلى‌ عَبْدِهِ الْكِتابَ‌ ....
۴. تَبارَكَ الَّذِي نَزَّلَ الْفُرْقانَ عَلى‌ عَبْدِهِ لِيَكُونَ لِلْعالَمِينَ نَذِيراً.
۵. فَأَوْحى‌ إِلى‌ عَبْدِهِ ما أَوْحى‌.
۶. هُوَ الَّذِي يُنَزِّلُ عَلى‌ عَبْدِهِ آياتٍ بَيِّناتٍ لِيُخْرِجَكُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ ....

۴ - مقام والای پیامبر در عبودیت



محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، عبد خدا و داراى مقامى والا در بندگی او:
۱. ... مِمَّا نَزَّلْنا عَلى‌ عَبْدِنا ....
۲. ... وَ ما أَنْزَلْنا عَلى‌ عَبْدِنا ....
۳. ... أَنْزَلَ عَلى‌ عَبْدِهِ الْكِتابَ‌ ....
۴. ... عَلى‌ عَبْدِهِ‌ ....
۵. أَ لَيْسَ اللَّهُ بِكافٍ عَبْدَهُ وَ يُخَوِّفُونَكَ بِالَّذِينَ مِنْ دُونِهِ وَ مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ هادٍ.
۶. هُوَ الَّذِي يُنَزِّلُ عَلى‌ عَبْدِهِ آياتٍ بَيِّناتٍ لِيُخْرِجَكُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ وَ إِنَّ اللَّهَ بِكُمْ لَرَؤُفٌ رَحِيمٌ.
۷. وَ أَنَّهُ لَمَّا قامَ عَبْدُ اللَّهِ يَدْعُوهُ كادُوا يَكُونُونَ عَلَيْهِ لِبَداً.
۸. عَبْداً إِذا صَلَّى.

۵ - بندگی خدا در رفعت مقام



محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، در عين رفعت مقام و عروج به معراج، عبد و بنده خدا:
سُبْحانَ الَّذِي أَسْرى‌ بِعَبْدِهِ لَيْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذِي بارَكْنا حَوْلَهُ لِنُرِيَهُ مِنْ آياتِنا ....

۶ - عالی‌ترین مقام پیامبر



عبوديّت، عالى‌ترين مقام محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، در اوج تقرّب به خداوند:
ثُمَّ دَنا فَتَدَلَّى‌ فَأَوْحى‌ إِلى‌ عَبْدِهِ ما أَوْحى‌.

۷ - آثار عبودیت پیامبر



آثار عبودیت پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله عبارت است از:

۷.۱ - معراج


عبوديّت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، رمز شايستگى آن حضرت براى معراج و مشاهده آيات مهم الهى:
سُبْحانَ الَّذِي أَسْرى‌ بِعَبْدِهِ لَيْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذِي بارَكْنا حَوْلَهُ لِنُرِيَهُ مِنْ آياتِنا إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ.

۷.۲ - هدایت ویژه


محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، بنده برگزيده خدا، براى بهره‌مندى از هدایت ويژه قرآن:
... وَ لكِنْ جَعَلْناهُ نُوراً نَهْدِي بِهِ مَنْ نَشاءُ مِنْ عِبادِنا ....

۷.۳ - فضل و بخشش خاص الهی


محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، از بندگان خدا و بهره‌مند از فضل و بخشش خاصّ او:
... أَنْ يُنَزِّلَ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ عَلى‌ مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ‌ ....

۷.۴ - تکریم خداوند


محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، عبد و بنده مورد تکریم خدا، با ارسال آيات آسمانی بر او:
هُوَ الَّذِي يُنَزِّلُ عَلى‌ عَبْدِهِ آياتٍ بَيِّناتٍ‌ ....

۸ - الگوی عبودیت پیامبر



در قرآن کریم برخی انبیاء، الگوی پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله در عبودیت معرفی شده‌اند. این انبیاء عبارتنداز:

۸.۱ - عبودیت حضرت ابراهیم


عبودیّت ابراهیم علیه‌السلام، الگويى براى عبوديّت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ اذْكُرْ عِبادَنا إِبْراهِيمَ وَ إِسْحاقَ وَ يَعْقُوبَ أُولِي الْأَيْدِي وَ الْأَبْصارِ.

۸.۲ - عبودیت حضرت اسحاق


عبودیّت اسحاق علیه‌السلام، الگويى براى عبوديّت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ اذْكُرْ عِبادَنا ... وَ إِسْحاقَ‌ ....

۸.۳ - عبودیت حضرت یعقوب


عبودیّت یعقوب علیه‌السلام، الگو براى عبوديّت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ اذْكُرْ عِبادَنا ... وَ يَعْقُوبَ‌ ....

۹ - تقویت روحیه عبادی پیامبر



نزول آيات تاريخ پيامبران به امر خدا، وسيله‌اى براى تقويت روحيّه عبادى محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
... فَاعْبُدْهُ وَ اصْطَبِرْ لِعِبادَتِهِ‌ ... تاريخِ پيامبرانى چون عیسی، ابراهیم، موسی، اسماعیل و ادریس عليهم‌السلام قبل از آيه مزبور ذكر شده است.

۱۰ - پانویس


 
۱. فرقان/سوره۲۵، آیه۱.    
۲. اسراء/سوره۱۷، آیه۱.    
۳. بقره/سوره۲، آیه۲۳.    
۴. انفال/سوره۸، آیه۴۱.    
۵. کهف/سوره۱۸، آیه۱.    
۶. فرقان/سوره۲۵، آیه۱.    
۷. نجم/سوره۵۳، آیه۱۰.    
۸. حدید/سوره۵۷، آیه۹.    
۹. بقره/سوره۲، آیه۲۳.    
۱۰. انفال/سوره۸، آیه۴۱.    
۱۱. کهف/سوره۱۸، آیه۱.    
۱۲. فرقان/سوره۲۵، آیه۱.    
۱۳. زمر/سوره۳۹، آیه۳۶.    
۱۴. حدید/سوره۵۷، آیه۹.    
۱۵. جنّ/سوره۷۲، آیه۱۹.    
۱۶. علق/سوره۹۶، آیه۱۰.    
۱۷. اسراء/سوره۱۷، آیه۱.    
۱۸. نجم/سوره۵۳، آیه۸.    
۱۹. نجم/سوره۵۳، آیه۱۰.    
۲۰. اسراء/سوره۱۷، آیه۱.    
۲۱. شوری/سوره۴۲، آیه۵۲.    
۲۲. بقره/سوره۲، آیه۹۰.    
۲۳. حدید/سوره۵۷، آیه۹.    
۲۴. ص/سوره۳۸، آیه۴۵.    
۲۵. ص/سوره۳۸، آیه۴۵.    
۲۶. ص/سوره۳۸، آیه۴۵.    
۲۷. مریم/سوره۱۹، آیه۶۵.    


۱۱ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۷، ص۱۱۵۳، برگرفته از مقاله «عبودیت محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله».    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.